ไทยแลนด์ โอเพ่น มาสเตอร์เกมส์มหกรรมกีฬาแห่งอนาคต

กีฬาในผู้สูงอายุ มีการพัฒนาการจากกิจกรรมกีฬาเพื่อสุขภาพเป็นกิจกรรมกีฬาเพื่อการแข่งขัน และกลายเป็นกิจกรรมที่มีความแพร่หลายอย่างกว้างขวางในปัจจุบัน

กีฬาสูงอายุจึงไม่ใช่กิจกรรมเพื่อการสร้างเสริมสุขภาพเพียงมิติเดียวเหมือนในอดีต แต่มีการยกระดับการพัฒนาการจนเป็นกีฬาเพื่อความเป็นเลิศตามวิถีของการแข่งขันกีฬาโดยทั่วไปอย่างเป็นรูปธรรม

ปฐมเหตุที่ทำให้กีฬาสูงอายุรับความสนใจและนิยมกันอย่างแพร่หลาย คงมาจากปัจจัยสำคัญ 2 ประการ คือ

สำหรับกีฬาสูงอายุในประเทศไทย แม้ว่าได้มีการดำเนินการมาเป็นเวลาช้านานแต่โดยความเป็นจริงแล้ว หน่วยงานภาครัฐยังไม่ได้ให้ความสำคัญกับกีฬาสูงอายุ หรือกีฬาในผู้สูงอายุเท่าที่ควร แม้จะมีแผนผู้สูงอายุแห่งชาติฯ และแผนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติฯ ที่มีเป้าหมายให้กีฬาเป็นส่วนสำคัญของวิถีชีวิตของทุกกลุ่มวัยเป็นแผนชี้นำของประเทศก็ตาม ด้วยเหตุนี้กีฬาสูงอายุในประเทศไทย จึงมักถูกจำกัดการพัฒนาจากระบบการส่งเสริม สนับสนุน และค่านิยมของสังคมที่ให้น้ำหนักกับกีฬาแข่งขันระดับทีมชาติเป็นสำคัญ

การดำเนินกิจกรรมกีฬาสูงอายุที่ผ่านมา กลายเป็นหน้าที่ของภาคประชาสังคมที่ต้องดิ้นรนนำพาให้กีฬาสูงอายุก้าวทันการเติบโตของกีฬาสูงอายุระดับสากล การแข่งขันกีฬาสูงอายุในหลายๆ กีฬาของไทยมีความพยายามยกระดับเป็นมหกรรมกีฬาแข่งขันที่ยืนหยัดอยู่ในความสนใจอย่างกว้างขวาง หลายกีฬาได้รับการผลักดันให้มีสมาคมกีฬาสูงอายุขึ้นมาดำเนินการเป็นการเฉพาะขณะที่อีกหลายกีฬาได้รับการสนับสนุนให้เป็นส่วนหนึ่งของสมาคมกีฬาแห่งประเทศไทย กีฬาสูงอายุในประเทศแม้ต้องดำเนินการโดยพลังของตนเอง แต่ก็มีการพัฒนาและยกระดับการจัดการที่ดีขึ้นในระดับหนึ่ง

ในการขับเคลื่อนกีฬาสูงอายุให้เป็นที่ยอมรับในระดับนโยบาย แม้จะเป็นภาระที่หนัก แต่ด้วยความร่วมมือของสมาคมกีฬา รวม 14 ชนิดกีฬา เห็นพ้องต้องกันว่าการส่งเสริมและพัฒนากีฬาสูงอายุของไทย อย่างเป็นระบบจำเป็นต้องผลักดันให้การแข่งขันอยู่ในโครงสร้างการแข่งขันกีฬาของประเทศ เช่นเดียวกับกีฬาเยาวชนแห่งชาติ กีฬาแห่งชาติ ซึ่งการเติมเต็มระบบการแข่งขันดังกล่าวจำเป็นอย่างยิ่งต้องรับความเห็นชอบและสนับสนุนจากระดับนโยบายจึงจะเป็นผล คณะผู้แทนสมาคมโดยการนำของ พลตรีจารึก อารีราชการัณย์ จึงได้เข้าพบ นางกอบกาญจน์ วัฒนวรางกูร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา เพื่อนำเสนอแนวทางการส่งเสริมและพัฒนากีฬาสูงอายุในประเทศไทย เมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม 2559 และได้รับการสนับสนุนให้มีคณะทำงานพิจารณาดำเนินการให้ข้อเสนอเป็นรูปธรรม โดยมีนายวิวัฒน์ วิกรานตโนรส เป็นประธานคณะทำงาน และต่อมาคณะผู้แทนยังได้เข้าพบ พลเอกธนะศักดิ์ ปฏิมาประกร รองนายกรัฐมนตรี เมื่อวันที 3 พฤศจิกายน 2560 และ นายวีระศักดิ์ โควสุรัตน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา เมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม 2561 เพื่อสานต่อแนวคิดการผลักดันให้กีฬาสูงอายุอยู่ในระบบการแข่งขันของประเทศที่เป็นรูปธรรม เช่นเดียวกับการแข่งขันกีฬาเยาวชนแห่งชาติ และกีฬาแห่งชาติ

จากความพยายามของคณะผู้แทนดังกล่าว ทำให้ความฝันของประชากรผู้สูงอายุ กับความต้องการให้กีฬาสูงอายุอยู่ในโครงสร้างการแข่งขันของชาติได้เป็นจริง เมื่อ กกท. ได้กำหนดให้มีการแข่งขันกีฬาสูงอายุแห่งชาติ เป็นครั้งแรกขึ้นที่จังหวัดน่าน เมื่อวันที่ 21-27 เมษายน 2561 และให้มีการแข่งขันเป็นประจำทุกปี โดยครั้งที่ 2 ได้เปลี่ยนชื่อการแข่งขันเป็นกีฬาอาวุโสแห่งชาติ มีขึ้นที่ จังหวัดบุรีรัมย์ ระหว่างวันที่ 25-31 สิงหาคม 2562 ส่วนการแข่งขันครั้งที่ 3 ประจำปี 2563 ที่จังหวัดตราด เนื่องจากผลกระทบจากสถานการณ์การระบาดของโควิค 19 จึงต้องงดการแข่งขันเช่นเดียวกับการแข่งขันกีฬาเยาวชนแห่งชาติ และส่งไม้ให้จังหวัดพัทลุงเป็นเจ้าภาพการแข่งขันครั้งต่อมาครั้งที่ 4 ในปี 2565

จากการที่กีฬาสูงอายุได้อยู่ในโครงสร้างการแข่งขันกีฬาของประเทศอย่างเป็นทางการเช่นนี้ ชาวนักกีฬาสูงอายุรู้สึกภาคภูมิใจ และขอบคุณหน่วยงาน และผู้บริหารทุกระดับของภาครัฐที่เปิดประตูอ้าแขนรับกีฬาสูงอายุให้อยู่ในระบบการแข่งขันกีฬาของประเทศ

อย่างไรก็ดีเพื่อให้การบริหารจัดการกีฬาสูงอายุในประเทศมีรูปแบบชัดเจนและมี ประสิทธิภาพ คณะผู้แทน จึงได้ร่วมกันก่อตั้งสมาคมกีฬาผู้สูงอายุไทย และได้รับจดทะเบียนจัดตั้งจากการกีฬาแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2562 โดยหวังว่าการย่างก้าวของสมาคมกีฬาผู้สูงอายุไทย จะมีโอกาสรับการสถาปนาเป็นองค์กรของชาติที่มีความแข็งแกร่งอย่างมีประสิทธิภาพ และจากแนวคิดคู่ขนานที่ผลิดอกออกผลจึงเป็นที่มาของ “โครงการการแข่งขันกีฬาสูงอายุระหว่งประเทศ THAILAND INTERNATIONAL MASTERS GAMES เพื่อเป็นกลไกส่งเสริมสนับสนุนให้นักกีฬาสูงอายุไทยมีโอกาสเข้าถึงกิจกรรมกีฬาแข่งขันในระดับสากล หรือ ระดับระหว่างประเทศมากยิ่งขึ้น เป็นการพัฒนามาตรฐานกีฬาให้ทัดเทียมกับกีฬาระดับนานาประเทศ ตลอดจนการพัฒนาระบบกีฬาสูงอายุเพื่อสร้างคุณค่าทางสังคม แต่เพราะเหตุวิกฤตของสถานการณ์การระบาดของเชื้อไวรัสโควิค 19 แผนงานโครงการการแข่งขันกีฬาสูงอายุระหว่างประเทศครั้งปฐมฤกษ์ของไทย มีอันต้องหยุดชงักไปชั่วขณะหนึ่ง

แต่ด้วยความมุ่งมั่นของคณะผู้แทนสมาคมทั้ง 14 ชนิดกีฬา และการสนับสนุนของการกีฬาแห่งประเทศไทย การแข่งขันกีฬาสูงอายุระหว่างประเทศ THAILAND INTERNATION MASTERS GAMES จึงต้องเปลี่ยนแปลงรูปแบบและหลักการสำคัญของโครงการเป็น ไทยแลนด์ โอเพ่น มาสเตอร์เกมส์ ครั้งที่ 1 แต่ยังคงวัตถุประสงค์ที่สำคัญ คือ การยกระดับมาตรฐานการแข่งขันกีฬาสูงอายุส่งเสริมโอกาสการเล่นกีฬาต่อเนื่องตลอดชีวิต สร้างคุณค่าทางสังคมและมูลค่าทางเศรษฐกิจจากอุตสาหกรรมกีฬา

นี่คือที่มาของไทยแลนด์ โอเพ่น มาสเตอร์เกมส์ ครั้งที่ 1 หรือ 1st THAILAND OPEN MASTERS GAMES ซึ่งเปิดฉากเริ่มการแข่งขัน ในวันที่ 13-20 กันยายน 2563 การแข่งขันไเป็นความภาคภูมิใจของชาวนักกีฬาสูงอายุอีกรายการหนึ่ง ที่อยู่ในความทรงจำในวิถีการส่งเสริม สนับสนุน และพัฒนากีฬาสูงอายุของไทย ที่ยั่งยืนสืบไป

การแข่งขันกีฬาสูงอายุนานาชาติ ไทยแลนด์ โอเพ่น มาสเตอร์เกมส์ ได้จัดแข่งขันตลอดระยะเวลา 3 ครั้งที่ผ่านมา มีการพัฒนาการและยกระดับการแข่งขัน เพื่อเป็นไทยแลนด์ โอเพ่น มาสเตอร์เกมส์ ระดับนานาชาติที่สมบูรณ์แบบ และด้วยความร่วมมือของภาคีสมาคมกีฬา 17 ชนิดกีฬา ทำให้ไทยแลนด์ โอเพ่น มาสเตอร์เกมส์ มีก้าวเดินที่มั่นคงเป็นมหกรรมการแข่งขันที่มีนักกีฬาและบุคลากรกีฬาร่วมวงไพบูลย์กว่า 10,000 คน จำนวนนี้เป็นนักกีฬาชาวต่างประเทศเข้าร่วมการแข่งขันจาก 30 ประเทศทั่วโลก นับเป็นภาพลักษณ์ที่ฉายความโดดเด่นแห่งอนาคต

การแข่งขันไทยแลนด์ โอเพ่น มาสเตอร์เกมส์ ครั้งที่ 1 วันที่ 13 – 20 กันยายน 2563 ณ กรุงเทพมหานคร

การแข่งขันไทยแลนด์ โอเพ่น มาสเตอร์เกมส์ ครั้งที่ 2 วันที่ 8 – 16 มกราคม 2565 ณ จังหวัดสงขลา

การแข่งขันไทยแลนด์ โอเพ่น มาสเตอร์เกมส์ ครั้งที่ 3 วันที่ 4 – 12 กุมภาพันธ์ 2566 ณ จังหวัดชลบุรี

การแข่งขันกีฬาสูงอายุนานาชาติ ไทยแลนด์ โอเพ่น มาสเตอร์เกมส์ ครั้งที่ 4 กำหนดมีขึ้น ระหว่างวันที่ 24 กุมภาพันธ์ – 3 มีนาคม 2567 ณ จังหวัดเชียงใหม่ ภายใต้อุดมการณ์ “ความภาคภูมิใจ มิตรภาพและสังคมแห่งคุณภาพ”

กีฬาสูงอายุ ไทยแลนด์ โอเพ่น มาสเตอร์เกมส์ ยังจะก้าวต่อไปอย่างไม่หยุดยั้ง เพื่อเป็นมหกรรมกีฬาแห่งอนาคตที่มีคุณค่าคู่สังคมไทยตลอดไป